Gezonde snacks: gezond tussendoortje of slimme marketingtruc?

In deze podcast over gezonde snacks ontdek je:

• Waarom ‘eiwitrijke snack’ niet automatisch betekent dat iets gezond is
• Wat gezonde tussendoortjes écht zijn – en wat vooral slimme marketing is
• Hoe je etiketten beter leest en ingrediënten herkent die je lichaam niet nodig heeft
• Wanneer een snack past in een gezond eetpatroon (en wanneer niet)
• Hoe jij balans vindt tussen gemak, voedzaamheid én lekker

Je kunt de podcast ‘Gezonde snacks en gezonde tussendoortjes – Hoe gezond zijn ze eigenlijk nog?’ hieronder beluisteren via Spotify of bekijken als video op Youtube.

Gezond eten

Wat is gezond eigenlijk? Om te kunnen toetsen of een gezonde snack daadwerkelijk gezond is, moet je wel weten wat er eigenlijk bedoeld wordt met ‘gezond’. Gezond of gezondheid betekent dat je in goede lichamelijke en geestelijke toestand bent. Om hier te komen is gezond eten een voorwaarde.

Gezond eten betekent dat je gevarieerd, in de juiste hoeveelheid en in de juiste verhoudingen eet, zodat je lichaam alle voedingsstoffen binnenkrijgt die het nodig heeft om goed te functioneren en je algehele gezondheid te ondersteunen.

Voedingsstoffen zijn bouw-, brand- en beschermstoffen die het lichaam nodig heeft om goed te kunnen functioneren. Dat betekent: koolhydraten, eiwitten, vetten, water, vitaminen en mineralen. Maar je kunt (en wilt!) natuurlijk niet altijd alleen maar gezond doen. Dus wij vinden balans persoonlijk en ook als voedingscoaches het belangrijkste. Gezond eten draait voor ons dus vooral om balans. In alles wat je eet, verspreid over je dag of zelfs je week.

Nu je weet wat gezond is, zijn kant-en-klaar snacks dan eigenlijk wel gezond?

Zijn gezonde snacks wel écht gezond?

Neem bijvoorbeeld een proteïnereep. Daar staat dan groot ‘gezond’ op de verpakking, of ‘eiwitrijk’ en ‘laag in suiker’. Klinkt goed, toch? En eerlijk is eerlijk: zo’n reep is vaak een beter alternatief dan een Snicker of een handje chips. Maar is het daarmee ook meteen een gezond tussendoortje?

Wij vinden van niet. Het blijft een bewerkt product, vaak vol met ingrediënten die je lichaam eigenlijk helemaal niet nodig heeft. En ook al is het hoog in eiwit en vult het goed, het valt buiten de definitie van wat we echt als gezonde product of gezonde voeding zouden moeten beschouwen.

Betekent dit dan dat je die zogenaamde gezonde snacks zoals een proteïnereep helemaal moet vermijden? Zeker niet. We zijn allemaal mensen. Soms wil je gewoon iets lekkers bij de koffie. Of heb je een drukke dag, ben je onderweg en wil je snel iets voedzaams pakken. Dán is een gezonde snack, zoals een proteïnereep, echt een uitkomst. Vooral als je kijkt naar verzadiging en bloedsuiker: zo’n tussendoortje kan je honger goed stillen én voorkomt snaaidrang later op de dag.

Maar belangrijk is wel: bekijk het altijd in de context van je hele dag of week. Eén gezond tussendoortje maakt je dag niet gezond, net zoals één minder gezonde keuze je dag niet verpest. Het gaat om het totaalplaatje.

Bekijk de ingrediëntenlijst

En als je dan toch kiest voor een gezonde snack, kijk dan eens naar de ingrediëntenlijst. Hoe korter die is, hoe beter. Heel simpel: wat zit er in een appel? Appel. Dit is dus een product dat niet bewerkt is en daarmee dus ook een gezond tussendoortje. Hoe langer de ingrediëntenlijst, hoe meer bewerkt een product is.

Ook staat de ingrediënten op volgorde van de hoeveel ervan in het product zit. Dus begint de lijst met ‘suiker’, dan is dat dus het hoofdingrediënt. Wil je dus een keuze maken tussen twee soortgelijke producten, vergelijk dan vooral de lengte van de ingrediëntenlijst met elkaar.

Zelfgemaakte gezonde snacks

Dan zijn er nog de ‘gezonde’ tussendoortjes die je zelf maakt. Denk aan bananenbrood, havermoutrepen, granola of dadelballetjes. Ook deze worden vaak gepromoot op als een ‘gezond recept’. Omdat je veel verse ingrediënten gebruikt én het zelf maakt, lijkt het een gezonde snack. Maar hier gaat vaak honing, dadels of agavesiroop in en dat is ook gewoon suiker. Natuurlijker misschien, maar je lichaam reageert er uiteindelijk hetzelfde op.

Toch zijn deze snacks vaak wel een betere keuze dan wat uit de fabriek komt. Zeker als je ze maakt met verse, onbewerkte ingrediënten. Een zelfgemaakte reep zonder toegevoegde rommel, met bijvoorbeeld noten, havermout en banaan, is nog altijd voedzamer dan iets kant-en-klaars uit de supermarkt.

Ook zorgen deze ingrediënten ervoor dat de stijging in je bloedsuikerspiegel minder hoog is. Een mooi voorbeeld hiervan is fruit. Als je fruit perst en je drinkt alleen het sap dan stijgt je bloedsuiker enorm. Maar eet je fruit in zijn volledigheid, krijg je ook vezels binnen. Die zorgen ervoor dat fruitsuikers minder snel in je bloed worden opgenomen. Je bloedsuiker stijgt daardoor lang niet zo hoog als bij geperst fruitsap.

Maar ook voor zelfgemaakte gezonde snacks geldt: varieer. En eet het met mate. Want zelfs een gezond tussendoortje bevat calorieën en kan je bloedsuikerspiegel laten pieken als je er te veel van eet.

Heb je juist ’s avonds vaak zin in iets lekkers? Vaak probeer je die behoefte op dat moment zelf te stillen, maar dat onbedwingbare snaaigevoel in de avond ontstaat vaak door je eetgedrag eerder op de dag. Zo kan te weinig eten overdag, geen regelmaat of niet op het juiste moment eten, zorgen voor die trek in de avond.

In dit blogartikel over gezonde snacks en trek in de avond leg ik uit waar die avondtrek vandaan komt en wat je daaraan kunt doen. En voor het weekend een lekkere gezonde borrelplank als gezonde snacks in de avond.

Je kunt gezonde snacks op drie niveaus bekijken:

1. Onbewerkt & puur: zoals fruit, groenten, noten – dit is het beste voor je lijf.
2. Zelfgemaakt met verse ingrediënten: een goed alternatief, mits met mate.
3. Bewerkte snacks zoals proteïnerepen: handig, vullend en beter dan koek of chips, maar niet per se ‘gezond’.

Gebruik een gezonde snack dus als aanvulling, niet als basis. En zorg dat je op dagniveau én weekniveau varieert met voedzame, onbewerkte producten. Dan is er echt ruimte voor bijvoorbeeld een proteïnereep hier en daar, zonder schuldgevoel.

Want uiteindelijk draait het om balans. Je hoeft niet perfect te eten. Maar hoe meer je kiest voor voeding die je lichaam écht voedt, hoe beter je je voelt.

Worstel je zelf met het vinden van een goed eetritme waarin ook ruimte is voor iets lekkers? Slinc helpt jou met een duidelijk eetschema en gezonde tussendoortjes voor afvallen én op gewicht blijven.

Je kunt Slinc thuis zelfstandig volgen of onder begeleiding van Slinc coach Virginia bij In Shape Afslankstudio Meerhoven in Eindhoven.